Retourtje België

Mijn eerste 'tour of duty'zit er op. Ik ga even over en weer naar België, dus zal het hier een weekje stil zijn op de blog. Tot binnenkort!

Is ´t eetn nog ni gereed?

In een vorig stukje heb ik het kort al eens gehad over eten en drinken hier in Zuid Afrika. Toen had ik het even over de braai in één van de Nationale Parken. En een braai is voor de meeste Zuid Afrikanen hét summum van culinair genot. Braai komt van het werkwoord braaien, dus barbecue-en. Waar en wanneer ze ook maar de gelegenheid hebben, wordt er vlees op de braai gelegd. Vlees dus, en hoe meer hoe liever: steak, lam(tsjop), kip, sosaties (brochettekes) maar vooral de vermaarde "boerewors", worsten van zuiver rundsvlees met veel kruiden. En wat eten we daar dan bij? Slaatjes, zoete mais op de braai en vooral "pap", héél veel pap. Pap heeft niets met de vloeibare substantie die we in Vlaanderen kennen, maar is gekookte maisbloem. De bloem wordt ingekookt tot het een vaste brij is (zoals "ugali" in Oeganda) en wordt dan gegeten met "sous", een tomaten-uiensaus.

Het tweede waar de Zuid Afrikaan, welke huidskleur dan ook, niet zonder kan is "biltong". Biltong is gedroogd vlees dat bij elke gelegenheid wordt gegeten. je vindt hier biltong van rund, maar ook van koedoe, eland, en allerlei soorten "game". Het enige wat je echt wel nodig hebt om van biltong te genieten is een stevig gebit. Want er moet gekauwd worden!

Voor de rest is het hier, tenminste in de provincie Gauteng, huilen met de pet op qua lokale keuken. Heel veel fast food in de straten: Kentucky Fried Chicken, Mc Donalds, Steers, Wimpies, Roman's,... Gelukkig ook een paar goede visrestaurants, enkele prima Indiërs en wat Indonesische plekjes. In andere plaatsen, zoals Kaapstad of Durban die aan de kust liggen, zou de keuken wel stukken beter zijn.

En wat we bij dat alles dan drinken is voer voor een volgend stukje...

57%

57%, dat is het percentage dat de elektriciteit hier op 1 dag is opgeslagen, vorige vrijdag. En dan kom je 's avonds thuis, en er is geen electriciteit! Enfin, ze hebben hier dus een zwaar probleem.

Eskom, laten we zeggen de plaatselijke Electrabel, beweert dat ze de laagste energieprijzen ter wereld hebben, en dat dat zelfs zo zal blijven na deze prijsstijging. Maar daar koop je geen brood mee, he. En waar je het beleg voor op dat brood ook al niet mee koopt is het feit dat ook de brandstof hier op 2 april met 10% in prijs gestegen is. Ze hebben hier een heel eigenaardig systeem van prijsbepaling van benzine. Elke tweede van de maand worden de prijzen herzien. Maar de laatste maanden werd die wel heel drastisch aangepast, en steeds met een paar procenten in de hoogte.

Voor families met lage inkomens zijn deze twee prijsstijgingen die nu op een paar dagen samenkomen, echt een probleem. En dan spreken we nog niet over de wereldwijde stijging van de voedselprijzen...

Maar we waren over de elektriciteit bezig. Ze hebben hier dus een drastisch tekort aan elektriciteit, toch volgens Eskom. Met als gevolg dat ze hier elke dag in de kranten overzichten zetten van de regio's en dorpen in het land, met daarnaast het tijdstip wanneer ze geen stroom gaan hebben. Elke dag 4 pagina's en echt wel met kleine lettertjes. Dit zou nog allemaal goed en wel zijn mochten ze zich aan de uren houden. Wij staan nooit in de krant, maar hebben de volledige vorige week elke dag wel een stroomonderbreking gehad. Donderdag zelfs van in de namiddag tot 3u 's nachts. Maar los van wat vlees in de diepvriezer dat kan ontdooien, is dat niet zo'n probleem. Een goeie kaars brengt het licht wel.

Maar het was dus wel een probleem voor een aantal andere mensen. Enkele voorbeelden: 100-den mensen zaten met hun auto vast in een ondergrondse parking, omdat de electrische poort van de garage niet werkte, anderen kampeerden bij de geldautomaten omdat ze net voor de panne hun code hadden ingetypt, en vreesden dat anderen er met hun geld zouden van door gaan,...

Dus er zou een tekort aan elektriciteit zijn, maar hoe komt dat dan? Ze hebben de grootste centrales van Afrika staan. 3 redenen: 1) een groot deel van de stroom wordt verkocht aan de buurlanden, 2) het komende WK voetbal vraagt zoveel bouwwerven (stadions, stations, wegen,...), en ze willen absoluut hun deadline halen, zodat ze alle energie daar -letterlijk en figuurlijk- inpompen, en 3) 7 centrales liggen plat.

Er is zelfs niet meer genoeg stroom om hen nog een shoktherapie te geven...

Goede tijden, slechte tijden

Voila, mijn eerste heel concrete project(je) zit er op. Gisteren was het de herdenking van de genocide in Rwanda in 1994, en dat wordt elk jaar herdacht door de Rwandese Ambassade en de UN. Het werd een intieme en sfeervolle herdenking aan de Universiteit van Zuid Afrika hier in Pretoria, met veel aandacht voor reflectie en toekomstperspectieven. De herdenking werd afgesloten met een toch wel pakkend moment: alle lichten werden gedoofd en iedereen stak een kaarsje aan.
Het is goed geweest. Zo goed zelfs dat we deze ochtend al in het TV-journaal van 7u zaten!

Ik schrok er eerst van dat het ondertussen al 14 jaar geleden is dat het allemaal gebeurde. Vanaf 7 april werden 1.000.000 Tutsi's en gematigde Hutu's in 100 dagen afgeslacht. Gemiddeld 10.000 per dag, dat is een vol voetbalstadion of de inwoners van een gemiddelde Vlaamse gemeente. Iedereen die ouder is dan 25 herinnert zich waarschijnlijk de schokkende beelden van mensen die op elkaar inhakten met machetes, van de kilometers lange rijen slachtoffers langs de wegen,... Voor wie er meer van wil weten, kan ik een aantal films aanraden: "Hotel Rwanda", "Sometimes in April" of de documentaire "Shake hands with the Devil".

Inge en ik werden toendertijd van vrij dichtbij met de genocide geconfronteerd. In die tijd woonden we in Oeganda, aan de boorden van het Victoriameer, datzelfde meer waar in Rwanda duizenden lijken in werden gedumpt. Kampala liep ook vol blauwhelmen, want de vredesacties in Rwanda werden vanuit Oeganda gecoordineerd. Maar waren ze zich niet beter aan de andere kant van de grens gaan mengen?

1994 was tegelijk ook het jaar van de eerste vrije verkiezingen hier in Zuid-Afrika. Op 27 april, 20 dagen na het uitbreken van de genocide in Rwanda beleefde 'ons land' zijn eerste verkiezingen na de Apartheid, de eerste verkiezingen waar blank, gekleurd en zwart naast elkaar mochten staan in het kieshokje. 1994, het jaar van de geboorte van de Regenboognatie. Een mijlpaal in de democratisering van het continent.

De zwartste bladzijde en het grootste lichtpunt van de Afrikaanse 20ste eeuw, met daartussen slechts 20 dagen. Goede tijden, slechte tijden, maar dan niet als televisiesoap...

Emma is jarig!

Er is er een jarig, hoera, hoera!
Dat kan je wel zien dat is zij!

Emma is 8!

Proficiat, meid! Hiep, hiep hiep, hoera!

Verkiezingen in Zimbabwe

Degenen die het nieuws de jongste dagen een beetje volgden, zullen wel weten dat er afgelopen weekend verkiezingen waren in een van de buurlanden hier, nl. in Zimbabwe. Die verkiezingen worden in Zuid-Afrika met argusogen gevolgd. En dat heeft zo zijn redenen.

De eerste reden is natuurlijk dat ze de rust in de regio graag zien bewaard blijven. En dat het land niet afstevent op een post-electoraal Kenya-scenario, met stammentwisten, ongeziene moordacties en politieke onstabiliteit. Zeker in het licht van de volle voorbereiding naar het WK voetbal in 2010 heeft niemand er baat bij dat de regio negatief in het nieuws komt. Ze vrezen nu al dat ze er niet geraken...

Reden twee is dat Zimbabwe en Zuid Afrika een gedeelde geschiedenis hebben, beiden met een blanke minderheid die het bestuur in handen hielden, en een zwarte onderdrukte meerderheid.
Eind de jaren '70, begin de jaren '80 werd daar na een burgeroorlog tegen de Britten een einde aan gemaakt door de -toen nog- volksheld Mugabe, die de naam dan ook prompt van Rhodesie veranderde in Zimbabwe. Hoe de overgang hier in Zuid Afrika verliep weten we, met dank aan de heren Mandela en de Klerk.

Derde reden voor de grote interesse in de verkiezingen is dat er heel wat Zimbabwanen in Zuid Afrika leven en werken. De meesten onder hen zijn zo'n 10 jaren geleden het regime van Mugabe ontvlucht. Sinds de hervormingen van 1998 is het met het land steil bergafwaarts gegaan, en hoopt men met een nieuwe president en een nieuwe politieke partij aan de top het tij te kunnen keren. Alle Zimbabwanen kijken dus vol spanning uit naar de resutaten. Maar de spanning begint nu wel op te lopen, aangezien die resultaten zo heel traag binnenlopen. Volgens de oppositie hebben ze -zich baserend op de getallen die per kiesbureau buiten werden gehangen na de telling- overweldigend gewonnen. Maar het uitblijven van de officiele resultaten doet bij velen het vermoeden rijzen dat ze de stembusgang achter gesloten deuren aan het vervalsen zijn. En wat er dan gaat gebeuren, kan niemand voorspellen.

Hoe dan ook, Zimbabwe zal na deze verkiezingen nooit meer hetzelfde zijn, wat de uitslag ook is...